با گسترش صنعت و به وجود آمدن بازارهای مختلف، تا چشم کار می کند دنیای اطراف ما از تبلیغات محصولات متنوع پر شده است. فرض کنید در یک سوپرمارکت بزرگ قدم می زنید و از میان انبوه برندهای چیپس و پفک به دنبال محصول یک شرکت خاص می گردید. لوگوی خاص یا اسم آن برند از اولین چیزهایی است که چشمتان به دنبالش می گردد. از طرفی، اگر یک مشتری ساده باشید که به دنبال یک بسته چیپس آمده، زیبایی و جذابیت لوگو روی بسته بندی محصول می تواند باعث تمایل شما به انتخاب آن محصول از میان انواع برندهای موجود شود. در این مقاله با اصول طراحی لوگو ، اهمیت داشتن یک لوگوی خاص در رقابت های تجاری، ویژگی های یک لوگوی زیبا و نمونه هایی از آن بیشتر آشنا خواهید شد.    

 لوگو چیست؟

لوگو یا نشان تجاری، طرحی گرافیکی است که برای درج بر روی محصولات و معرفی خدمات یک شرکت، کارخانه و غیره بکار می رود. بیننده با دیدن لوگو از محتوای محصول یا فعالیت باخبر می شود. بصورت خودمانی، من می گویم که لوگو یک تله است. یک لوگوی خاص و زیبا این قابلیت را دارد به تنهایی مشتری را به یاد صاحب آن بیاندازد. به تصویر زیر نگاهی بیاندازید. شما با دیدن لوگوی زیر، قطعا بنز را به خاطر می آورید. در کنار بنز، واژه هایی مانند ماشین، شیک، گران و غیره به ذهنتان خطور خواهد کرد. بله! این از ویژگی های لوگو یا نشانه هاست که در باطن خود پیام هایی را به مخاطب القا می کنند. اما یک لوگوی خوب چه کمکی به ما می کند؟ 

تاثیر داشتن یک لوگوی خاص بر جیب شما

لوگوی شما، ظاهر و چهره شرکت شماست. همانقدر که ظاهر آراسته مدیرعامل یا داشتن یک منشی و برنامه ریز منظم در شرکت لازم است، داشتن یک لوگوی خاص نیز اهمیت زیادی دارد. پس، لوگویتان را مثل یکی از کارمندان ارشد یا یک بازاریاب حرفه ای حساب کنید.    

داشتن یک لوگوی خاص، یک نشان تجاری شیک و مناسب بر موارد زیر تاثیر مستقیم دارد:

• مشتریان شما
• رقبای شما
• همه کسانی که در معرض این لوگو قرار می‌گیرند

مشتریان شما:

مشتریان پس از یک دوره استفاده از خدمات یا محصولات شما و رضایتمندی از آن، نسبت به لوگو انس پیدا می کنند. با دیدن لوگوی شما ترغیب می شوند. از شما و محصولاتتان دفاع می کنند و دیگران را برای خرید یا استفاده مجاب می کنند. اگر طرفدار پروپا قرص شما باشند، حتی سعی می کنند همه محصولات مورد استفاده خود را از یک نشان تجاری خریداری کنند. مثلا دیدن لوگوی سیب گاز زده روی یک محصول، به شما اطمینان می‌دهد که با یک جنس عالی طرف هستید. اگر هم اصطلاحا فـن آن باشید، موبایل، لبتاپ، تبلت، لباس، کلاه و سایر لوازم جانبی تان را هم طوری تهیه می کنید که لوگوی سیب گاز زده روی آن حک شده باشد.

رقبای شما:

با دیدن یک لوگوی خاص ، رقبای شما تحت تاثیر نام شرکت قرار می‌گیرند. در فعالیت های اقتصادی یک یا چند پله ارتقا پیدا می کنید. رقیبان، سپس شما را به حساب می آورند. ممکن است بعد از مدتی با شما همکاری کنند یا از میدان رقابت، کنار بکشند.

رقبای تجاری، با دیدن یک لوگوی نصفه و نیمه، آرمی بی روح و بی خلاقیت از شما، نسبت به همکاری با شما در قدم اول دچار تردید می شوند. با طراحی لوگو به صورت اصولی و حرفه ای برای معرفی خود به سایر رقبا باید قدم نخست را محکم بردارید. 

سایر افراد:

مانند مثالی که ابتدای این مقاله زده شد، بسیار اتفاق می افتد افرادی با دیدن یک لوگوی خاص کنجکاو می شوند که بیشتر درباره آن بدانند یا آن را امتحان کنند. این یعنی، جذب مخفی مشتریان. افراد کم تمایلی که در تله‌ی شما، گیر افتادند. علاوه بر این، لوگوی خاص و ساده در ذهن افراد ماندگار می شود. خودتان تا پایان آن را حدس بزنید.          

طراحی لوگو خاص، باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

میان لوگو و برند تفاوت وجود دارد. در حقیقت لوگو، برند نیست؛ اما بخش بسیار مهمی از برند را تشکیل می دهد. لوگو نیز مانند برند در تفکر و جهت گیری یک شرکت، رنگ آن، نشانه های ساختمان آن، لباس فرم کارمندان و تیزرهای تبلیغاتی شرکت تاثیرگذار است.

اما طراحی لوگو خاص، باحال، پیشرفته، دربرگیرنده برند، آنقدرها که فکر می کنید، ساده نیست. گاهی اینقدر اوضاع به هم می‌ریزد که طراح لوگو برای اینکه از میان ایده های خام فراوان چیزی در بیاورد، سرش را به دیوار می کوبد!  

از خودمان بپرسیم وجه مشترک لوگوهای معروف چیست؟ یک لوگوی خاص چه ویژگی هایی دارد؟

فرایند طراحی لوگو باید با هدف تبدیل لوگو به نشانه ای قابل فهم و سریع، دارای روح اطمینان و دلگرمی، شگفت آوری، وفاداری و البته برتری تلویحی آن نسبت به سایر رقیبان انجام شود.

یک لوگوی خوب نشانه ای است که از لحاظ فرم باید کاملا برجسته، متناسب، کاربردی، گویا و ساده باشد. معمولا «مفهوم» یا «تعریف» در پشت طراحی لوگو پنهان شده است که لوگو موظف است تا پیام درنظر گرفته شده را به مخاطب انتقال دهد. لوگو باید به گونه ای طراحی شود که در هر ابعادی قابل چاپ باشد. همچنین باید در بسیاری از مواقع، بدون رنگ نیز رسا باشد. همه چیز برای داشتن یک لوگوی عالی در دو چیز خلاصه می شود: مفهوم عالی و اجرای فوق العاده آن. 

در اینجا به 5 اصل مهم اشاره خواهیم کرد که برای طراحی لوگو باید از آن‌ها تبعیت کرد:

اول- ساده باشد

رعایت سادگی در لوگو باعث چندمنظوره شدن آرم تجاری و در حافظه ماندن آن می شود. لوگوهای خوب چیزی را بدون زیاده روی به طور منحصربفردی برجسته می کنند.

غالبا لوگوهای ساده در متقاعد کردن مشتریان نسبت به لوگوهای پیچیده موفق تر عمل می کنند. این را یکی از قواعد طراحی لوگو و آرم به ما یادآور می شود که برگردان فارسی آن یعنی: ساده و احمقانه نگهش دار!

یک نام و نشان شسته و رفته می‌تواند حتی وقتی با 110 کیلومتر در ساعت در حال حرکت هستید از میان شلوغی یک بازار، روی دیوارها و تابلوهای تبلیغاتی نگاه و توجه شما را به خود جلب کند. اصولا به همین دلیل است که علائم قراردادی راهنمایی و رانندگی در سراسر دنیا به ساده‌ترین و گویاترین شکل ممکن ساخته می شوند. بر این اساس، احتمالا شما لوگوی شرکت نایک را در عین سادگی، خواهید شناخت، حتی اگر از محصولات آن خوشتان نیاید.

دوم- در یاد بماند

میان سادگی و در حافظه ماندن مرز باریکی است. تاثیرگذاری در طراحی لوگو از همین دو عامل سرچشمه می گیرد. در مقالات بعدی به طراحی لوگوهای بد اشاره خواهیم کرد تا ببینیم رعایت نکردن این دو عامل مهم چه بلایی بر سر لوگوی نهایی می آورد.

برای خیلی ها تعجب آور است که، مطلب مورد استفاده در یک لوگو از اهمیت نسبتا کمی برخوردار است. حتی تناسب با محتوا همیشه نقش اصلی را ایفا نمی کند. این بدین معنا نیست که تناسب لوگو و محتوا، نامطلوب است. بلکه فقط نشان می دهد که رابطه یک به یک میان سمبل و آن چیزی که نمادسازی می شود، گاهی اوقات قابل دست یابی نیست. یا شاید در شرایط ویژه‌ای، زننده باشد. در نهایت، دستوری که باید در طراحی لوگو به آن توجه نمود این است که نمونه کار نهایی ما باید گویا، فراموش نشدنی و تمیز باشد.

لوگوی رستوران زنجیره‌ای مک دونالد را حتی ما ایرانی‌هایی که خیلی‌هایمان در آن‌جا غذا نخورده‌ایم می شناسیم. هر جای دنیا که بروید، با دیدن این لوگو نام مک دونالد و فست فودش به همراه آن به ذهنتان خطور می کند.  

سوم- محدود به زمان نباشد

یک لوگوی تاثیرگذار باید فراتر از زمان حرکت کند و محدود به آن نباشد. یعنی، با گذشت زمان منقضی نشود. آیا لوگوی بازی‌های المپیک که در تصویر ملاحظه می‌کنید بعد از گذشت 104 سال از طراحی آن، هنوز الهام بخش است؟

نکته مهم: ترندها را بگذارید برای صنعت مد

 ترندها می‌آیند و می‌روند. وقتی در مورد عوض کردن یک جفت شلوار جین یا خرید لباس جدید صحبت می‌کنید، همه چیز قبول. اما چیزی  که به هویت برند شما مربوط است، طول عمر آن است. از گروه‌ها و مجموعه‌ها پیروی نکنید. خاص و برجسته بمانید.

احتمالا بتوانیم از لوگوی کوکاکولا به عنوان بهترین نمونه در این مسأله یاد کرد. اگر شما آن را با لوگوی پپسی مقایسه کنید، می بینید که چطور یک نشان در عین تاثیرگذاری می تواند محدود به زمان نماند. جالب است بدانید که لوگوی کوکاکولا از سال 1885 تاکنون، بجز اندکی تغییر، هنوز همان باقی‌ مانده است. برای مشاهده کلیک کنید.  

چهارم- چند کاره باشد

یک لوگوی تاثیرگذار باید در محیط‌های مختلف و کاربردهای دیگری نیز قابل استفاده باشد. به زبان ساده، لوگو باید به درد بخورد. برای همین، یک لوگو باید در فرمت وکتور طراحی شود تا مطمئن باشیم در هر سایزی قابل استفاده خواهد بود. لوگو باید هم در فرمت افقی و هم عمودی قابل استفاده باشد.  

از خودتان بپرسید آیا هنوز لوگوی طراحی شده‌تان تاثیرگذار است، اگر:

• به صورت تک رنگ چاپ شود؟
• در ابعاد یک تمبر چاپ شود؟
• در ابعاد یک بیلبورد شهری چاپ شود؟
• به صورت روشن روی پس زمینه تاریک چاپ شود؟

یکی از راه‌ها برای طراحی لوگو به صورت چند منظوره، شروع طراحی در محیطی سیاه و سفید است. این محدودیت در استفاده از رنگ‌ها به شما مجال می‌دهد تا بر روی مفهوم و شکل بیشتر تمرکز داشته باشید. از نگاه اقتصادی هم اگر به قضیه نگاه کنید، هر چه تنوع رنگی در لوگوی شما بیشتر باشد، هزینه بیشتری برای چاپ و انتشار آن در طولانی مدت پرداخت خواهید کرد.   

پنجم- مناسب باشد

طرز قرارگیری لوگو باید با هدفی که طراحی می شود، همخوانی داشته باشد. مثلا، اگر شما شروع به طراحی لوگو برای یک مغازه اسباب بازی فروشی می‌کنید، باید تم مورد استفاده‌تان در طراحی لوگو ، رنگ‌هایی که بکار می‌برید و نوع فونت‌تان همه با توجه به ذائقه لطیف مخاطبان یعنی کودکان انتخاب شوند. طبیعتا، این انتخاب‌ها به هیچ عنوان برای یک شرکت دادگستری مناسب نیست.   

 

 

باید توجه داشت که نیاز نیست لوگوها آن چیزی را که تبلیغ می کنند را مستقیما نشان بدهند. یعنی لوگوی ماشین می‌تواند ماشین‌ها را یا لوگوی کامپیوتر می‌تواند خود کامپیوتر را نشان ندهد. مثلا به لوگوی هارلی داویدسون توجه کنید؛ موتورسیکلتی وجود ندارد. یا در لوگوی نوکیا، اثری از گوشی موبایل نمی‌بینیم. یک لوگو صرفا برای شناسایی طراحی می‌شود. طبق آمار، از میان 50 برند برتر دنیا، نزدیک 94% از لوگوها معرف کار کارخانه/شرکت نمی باشد.

 

  

*در قسمت های بعدی، از طراحی لوگو یا نشان تجاری بیشتر صحبت خواهیم کرد.