آن ضرب المثل قدیمی که می گوید: «یک تصویر قدرِ هزار کلمه میارزد» در حقیقت توسط طراح استوری بورد معنا پیدا میکند. در این مقاله ابتدا با تعریف استوری بورد و اهمیت آن در تولید اثر هنری آشنا خواهیم شد. سپس به بررسی اصول ابتدایی در طراحی آن خواهیم پرداخت.
استوری بورد چیست؟
استوری بورد اولین نمونه تصویرسازی شده از پروژهای است که قرار است به ساخت فیلم، سریال، انیمیشن، تبلیغات و یا بازی رایانهای منتهی شود. البته هرکدام از این فرم ها، تفاوت ها و ویژگی های منحصر به فردی دارند که در زمان طراحی استوری برد باید به آن توجه شود. (در مقاله تفاوت سینما و انیمیشن درباره این ویژگی ها و به طور کامل توضیح داده شده). در استوری بورد، داستان به کمک تصاویر متوالی روایت میشود. این تصاویر معمولا بخشهای کلیدی داستان هستند. استوری بورد مستقیما از فیلمنامه استخراج میشود. هنرمند طراح استوری بورد، معمولا در زمینه طراحی شخصیت، سینماتوگرافی، طراحی صحنه و انیمیشن تجربه و آگاهی دارد. همچنین، فهم بازیگری، رقص و حتی خوانندگی به او کمک شایانی میکند.
پنلهای استوری بورد (کادرهای طراحی) به صورت گرافیکی هر صحنه از هر سکانس را تصویرسازی میکند. این تصویرسازی شامل نحوه حرکت دوربین، دیالوگ، جلوه های ویژه، موسیقی و زمانبندی است. در متن یک فیلمنامه، معمولا پیشنهادات خاصی از حرکات دوربین ارائه می شود، با این وجود، طراح استوری بورد میتواند در آن دست برده و آن را تزیین و زیباتر کند. ناتان گرنو، ناظر داستان و طراح استوری بورد در بخش انیمیشن بلند دیزنی، می گوید:
«هنرمند استوری بورد، نسخه اولیه فیلم را تهیه می کند. در واقع، استوری بورد اساس و پایه یک فیلم است، یک ساختمان بدون پایهای قوی استوار نخواهد بود.»
استوری بورد راه آسانی برای اطمینان از این نکته است که همه هنرمندان فعال در یک پروژه، به دیدگاهی مشترک نسبت به کار دست خواهند یافت. یعنی، همه میدانند چه چیزی اتفاق می افتد، چه زمانی رخ میدهد و چگونه به نظر میرسد. استوری بورد جایگاهی است که در آن همه آزمایش ها بر روی داستان و همه اجزای آن اِعمال شده و اشتباهات قبل از اینکه خیلی دیر شود، نمایان میگردد. در این مرحله از کار است که تیم تولید، نمونهها و گزینههای مختلفی را برای پیدا کردن بهترین حالت کشف می کند. همچنین، در مرحله طراحی استوری بورد است که ناهمگونی در ساختار و فرمت فیلمنامه کشف شده و اصلاحات بر روی آن اعمال می شود.
مساله اول؛ طراحی
همانطور که اشاره شد، استوری بورد ها ساخته می شوند تا به ساخت فیلم کمک کنند. این صفحات می توانند شامل خطوط، اشکال هندسی، کلمات و فلش ها باشند تا رسایی داستان را به حداکثر برسانند. برخی از آنها، «استوری بورد های نمایشی» هستند که چگونگی نمایش فیلم را نشان می دهد؛ بنابراین باید دقیق و خوب طراحی شوند. استوری بورد های نمایشی اطلاعاتی از سبک فیلم و محتوای آن را نیز دربردارد. اما پرداختن به جزئیات در غالب استوری بورد ها، لزومی ندارد. بلکه سادگی و شفافیت مهم است. فرانک گلدستون (کارگردان باتجربه دیزنی، دریم ورکز و برادران وارنر) میگوید:
«واقعا فکر می کنم استوری بورد هایی که در آنها جزئیات فراوانی کار شده، فهمشان دشوار است. چه بهتر که استوری بورد رسا و شفاف باشد.»
یکی از تکنیک های حیاتی برای رسایی و شفاف بودن یک استوری بورد، استفاده از کنتراست و سایه در طراحی است. که در مقاله ای جداگانه به آن پرداختیم.
مسأله دوم؛ تخیل تصویری
واقعیت این است که کسانی که طراحی شان خوب است، آنقدر که از ذهنشان کار کشیده اند از انگشتانشان کار نکشیده اند. طرح های استوری بورد باید بتواند زوایا و حرکات خاص و پیچیده را بسادگی به مخاطب بفهماند. در این قسمت شما قطعا جزو یکی از این دو دسته خواهید بود: یا قدرت طراحی بالایی دارید و یا اصلا طراحی تان خوب نیست! نگران نباشید اگر جزو دسته دوم هستید. تنها، مسیر برایتان قدری طولانی تر خواهد بود. اگر عاشق این کار باشید، روند رو به رشدتان در طراحی خودتان را پس از مدتی شگفت زده می کند. اگر چه ممکن است در طرح های ابتدایی، با به تصویر کشیدن شفاف ایده ها به مشکل برخورد کنید، اما نوشیکا با الهام از تجربیات ارزنده بزرگان انیمیشن دنیا قدم به قدم شما را یاری خواهد کرد. برای خواندن مقالات تخصصی تر در خصوص طراحی استوری بورد های تلویزیونی قسمت اول و دوم کلیک کنید.
پیوستگی تصاویر و محتوا
از جمله مشکلات متداول در داستان پردازی و طراحی استوری بورد ها، عدم توجه به پیوستگی تصاویر و محتواست. این مشکل باعث باورناپذیر شدن فیلم برای مخاطب خواهد شد. در این رابطه توصیه دونالد گراهام، مدرس طراحی دیزنی، درباره انعطافپذیری در طراحی استوری بورد خواندنی است. او می گوید:
«هر طرحی میتواند در جای جدیدی از بورد طراحی قرار گیرد، حذف شود یا جایگزین گردد. بورد طراحی، وضعیتی ناپایدار دارد. هیچ چیزی در آن ثابت نبوده و هیچ چیزی هم غیرقابل تغییر نیست. یک طرح، به دلیل موقعیتش بر روی بورد میتواند بداهه، شوخی یا قسمتی اضافی را به مجموعه داستان پیشنهاد کند. همه بخشها میتوانند با یکدیگر جایگزین شوند. لذا بخشیهایی از یک فیلم جدید ظاهر میشود: پیش برشهای فیلم یا (pre-film cutting). نماهای کلوزآپ میتوانند جایگزین نماهای مدیوم شوند. یا صحنههای بلند را حذف کرد و بجای آن صحنههای کوتاه را نشاند. بدین ترتیب از انیمیت کردن صحنه های غیرضروری به صورت خودکار جلوگیری شده و صرفهجویی بزرگ مالی رخ میدهد.»
از طرفی دیگر، اگر شکل ظاهری اشیاء، نورپردازی و جهت حرکت شخصیتها زیاد و بی دلیل تغییر کند یا کاتهای غیرمنطقی به نمای دیگر در فیلم زیاد مشاهده شود، بیننده سردرگم خواهد شد. استوری بورد ها باید دقیق و درست طراحی شوند تا بعدها مشکلی پیش نیاید و گافی داده نشود. معمولا توصیه میشود نقشه مکانهای مختلف فیلم طراحی شود تا موقعیت اشیا از زوایای دوربین منطقی بنظر بیاید. نمونه زیر، نمای بیرونی و نقشه داخلی از خانه سیمپسونها را در کارتون سیمپسونها نشان میدهد.
برای راحتی کار طراحان، نرم افزارهای متعددی توسط شرکت های گرافیکی عرضه شده که در مقاله آشنایی با بهترین نرم افزارهای طراحی استوری بورد، آنها را معرفی و مقایسه کردیم.
کاراکترها
خلاقیت تصویری و طراوت تصاویر به پیشرفت کاراکتر و روایت جذاب داستان کمک شایانی میکند. شخصیت مناسب باید در هر فریم بر مجموعه عناصر تصویر غالب باشد. این کاراکتر کیست و قرار است چه چیزی را در داستان نشان دهد؟ عادت رفتار، زبان بدن، موقعیت و طرز قرارگیری، بازیگری و نماهایی که کاراکتر از خود واکنش نشان میدهد همه به معرفی کاراکتر کمک میکند. در طراحی استوری بورد، توانایی بازیگری کاراکترها باید نشان داده شود. چهره کاراکتر، بجای خیره شدن توخالی و نامفهوم به یک نقطه، باید نشان دهنده احساسات واقعی او باشد. در فیلم کمدی، طراح استوری بورد به اینکه کاراکتر به چه چیزی فکر میکند و چه احساسی دارد باید بیاندیشد. احتمالا به کاریکاتورسازی تصاویر دست میزند و از موقعیتهای گوناگون برای آسانتر کردن فهم تصاویر نهایی برای بیننده استفاده میکند. اغلب هنرمندان از آیینه برای بازیگری و یافتن بهترین حالت برای نمایش داستان استفاده میکنند. موقعیتهایی که استوری بورد آن را نشان میدهد باید بهترین موقعیتهای ممکن برای نمایش هر کاراکتر و صحنه باشد.
کاراکترها در استوری بورد در موقعیت غیرعادی قرار میگیرند؛ یعنی این موقعیتها، مبالغهشده ترین نماهای آن صحنه هستند که با تخیل و مسیر دینامیک ثبت اکشن (حرکت) درآمیخته است. این نماها برجسته شدهاند و هر کدام بیانی در خود دارند. همه موقعیتهای کلیدی طراحی شده، نماهای آغازین و پایانی هر اکشن را نشان میدهد. به تغییرات صحنه و کاراکتر جداگانه در بین هر نما پرداخته میگردد. بدین طریق، طراحان لیاوت (Lay-out) نماهای مبالغه شده، قوی و قانع کنندهای را برای انیماتورها ارسال خواهند کرد. در غیر این صورت، صحنهها کسل کننده خواهد بود و اصطلاحاً مفهوم آن در نخواهد آمد. نماها به صورت سایهنما (silhouette) کشیده میشوند. سایهنمایی، اکشن را واضحتر و قابل فهمتر میسازد. در شکلهای زیر مدلهایی از طراحی کاراکتر در صحنه در قالب پنلهای استوری بورد نشان داده شده است.
شکل «الف»، تصویر دختر و پسری را نشان داده که نگاه دختر به بیرون کادر دوخته شده است. مفهوم این تصویر در نگاه اول چندان واضح و مستقیم دریافت نمی شود. اما در شکل «ب»، مفهوم واضحتر بیان شده است. اکشن دختر، احساس او، عروسک، واکنش (ریاکشن) پسر به خوبی بیان گردیده است.
به مثالی دیگر توجه کنید:
در شکل بالا، پَنل «الف»، واکنش دخترک قدری کسل کننده و ساده به نظر میرسد. در حالی که در پنل «ب» احساس وحشت دختر به خوبی طراحی و مبالغه شده است. انرژی بیشتری در تصویر «ب» مشاهده میشود. لذا احساسات به راحتی برای انیماتورها جهت پردازش بیشتر بر روی انیمیشنسازی قابل درک خواهد بود.
برای درک بهتر از نما در انیمیشن به مثال زیر توجه کنید:
شکل بالا نیز دو نما از انیمیشن را نشان میدهد که در آن دو اکشن اصلی اتفاق افتاده است. در پنل «الف»، اکشن در مقابل آسمان سایهنمایی شده است. دزدانی که با کیسههای پر از پول در حال فرار هستند. این نما از روی شانههای کاراکترهای اصلی (یعنی دختر و پسر) مشاهده میشود. به این موقعیت، نمای رو دوشی (OTS) گفته میشود. در پنل «ب»، نمایی توسط طراح انتخاب شده که بهترین زاویه دید را برای نشان دادن مفهوم کلی تصویر (یعنی تعطیل شدن کاراکترهای اصلی از مدرسه) تصویر کرده باشد.
در قسمت های آتی، مفصلتر به معرفی نماها و زوایای دید مختلف در طراحی استوری بورد خواهیم پرداخت.
برای اینکه در طراحی استوری بورد موفق تر باشید، دانش و ابزارهای دیگری هم نیازتان می شود. مطالب پرکاربرد در زمینه طراحی استوری بورد را می توانید در مقاله منتشر شده با عنوان «همه چیز درباره استوری برد – راهنمای هنرمندان» بیشتر مطالعه کنید.
همچنین ما دو محصول کامل در زمینه آموزش مبانی استوریبرد و آموزش نرمافزار استوریبرد پرو در نوشیکا منتشر کردیم که می تونه به شما کمک کنه.
منابع
1) Directing the Story, Francis Glebas, 2009
2) Animation Writing and Development, Jean Ann Wright, 2005.
3) ایده هایی برای انیمیشن کوتاه، گری شومر، ترجمه تورج سلحشور، 1394
17 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
9 خرداد, 1402
سلام، من این دوره رو خریدم، فقط نمی دونم چجوری می شه ویدیو های آموزشی رو دید. ممکنه منو راهنمایی کنین؟
12 خرداد, 1402
سلام خدمت شما .
از طریق پنل کاربری ، بخش “دوره های من” دسترسی شما به ویدئوهای آموزشی برقرار است.
با احترام
24 بهمن, 1401
ممنون ،و اینگه چه جمله ی انگیزشیه زیبایی🍀💎
24 شهریور, 1399
یه سوال فرق استوری برد و انیماتیک چیه
24 شهریور, 1399
استوریبرد یک مرحله قبل از انیماتیک هست. طراح استوریبرد بعد از خوندن فیلمنامه یا مشورت با کارگردان و شنیدن داستان، سعی میکنه اتفاقات داستان رو از نمای دوربین و قاب تصویر طراحی کنه. تقریبا نزدیک به چیزی که در خروجی قراره اتفاق بیافته. وقتی که استوریبرد کامل میشه حالا میتونیم تصمیم بگیریم که نما هایی که برای روایت داستان انتخاب شده درسته؟ مفهومی که نویسنده به دنبالش بوده به مخاطب منتقل میشه؟ احساسی که ببینده با دیدن این تصاویر پیدا میکنه مطابق نیازهای داستان هست؟
همون طور که می بینید با طراحی استوری برد خیلی از ضعفها قبل از مرحله تولید مشخص و اصلاح میشه ولی موضوعی که استوریبرد نمیتونه مشخص کنه ریتم نهایی کاره. برای اینکه ریتم کار و نوع تدوین هم مشخص بشه، از تصاویر طراحی شده استوریبرد استفاده میشه حرکتهای دوربین توی اون اعمال میشه و با توجه به صداهای ضبط شده و زمانبندی کار، تدوین میشه. خروجی انیماتیک یک فایل ویدیویی که علاوه بر طراحیهای استوریبرد شامل صدای دیالوگ ها و افکت های صوتی ساده میشه و خیلی خوب می تونه ریتم تدوین و نحوه حرکت های دوربین رو نشون بده.
خلاصه بخوام بگم انیماتیک در واقع همون استوریبرد که با زمانبندی درست تدوین شده به همراه صداهای اولیه.
26 تیر, 1399
مرسی از مقالتون
آیا در فیلم سازی یا سریال های تلویزیونی که با این حجم تولید میشن الزامن استوری بورد درشون طراحی میشن یا نه
در موشن گرافی تهیه استوری بورد به عهده خود تولید کننده موشن گرافی یا انیماتوره یا اینکه کار فرما بایستی تهیه کنه؟
26 تیر, 1399
استوری بورد جزو لاینفک ساخت انیمیشن های دو بعدی و سه بعدی محسوب میشه. در خصوص فیلم های سینمایی/تلویزیونی که استفاده از جلوه های ویژه یا انیمیشن در اون ها مطرح نیست، طراحی استوری بورد کاملا اختیاری هست. معمولا اگه هم بخواد استفاده بشه، برای کل فیلم نیاز نیست؛ بلکه برای تعریف پلان های محدودی از فیلم نامه طراحی میشه.
در ساخت موشن گرافیکس (اعم از دو بعدی و سه بعدی) تهیه استوری بورد به عهده طراح تیم تولیدکننده موشن گرافیکس هست، نه کارفرما. البته، یکی از کارکرد طراحی استوری بورد اینه که تیم تولید، استوری بورد طراحی شده رو تبدیل به انیماتیک می کنند (یعنی با قرار دادن صداها و افکت های اولیه) و قبل از شروع انیمیت برای کارفرما پخش می کنن تا نظرات مثبت و منفی اونو هم بگیرند. از این بابت، استوری بورد به تعاملی شدن تولید انیمیشن و پیش گیری از هزینه های اشتباه در تولید کمک زیادی می کنه.
1 اسفند, 1398
خیلی مفید بود ممنون
لطفا بیشتر مطالب بزارید.از تمام سایتهای که سرچ کردم سایت شما بهتر و توضیحات عالی بود
درحال اموزش از راه دور هستم ممنون میشم بیشتر مطالب بزارید
با تشکر
1 اسفند, 1398
متشکرم از نظر مهربانانه شما
چشم، این لطف شما به نوشیکاست. برای مقاله و آموزش های تصویری در خصوص استوری بورد برنامه ریزی می کنیم.
همیشه موفق باشید
7 بهمن, 1398
ممنون عالی بود
7 بهمن, 1398
متشکریم!
24 آذر, 1398
بسیار ممنون. توضیحات کامل و مفید بود
24 آذر, 1398
خواهش می کنم.
13 آذر, 1398
بسیار عالی و آموزنده سپاس فراوان از شما اگه میشه آدرس پیج اینستا تون رو بدید
13 آذر, 1398
ممنون از لطف شما
حتما؛
https://www.instagram.com/nooshika_com
15 مرداد, 1398
خیلی خیلی عالی بود..
سپاس فراوان..
16 مرداد, 1398
ممنون از بازدید و دلگرمی شما